Ana içeriğe atla

Nitelikli

SPQR: Antik Roma Tarihi, Kitap İncelemesi

Merhabalaar! Yine bir kitap incelemesi ile karşınızdayım. Bu yazıdaki kitabımız büyük bir umutla okusam da beklentilerimin tam da karşılanmadığı; belki de Roma denir denmez karşınıza çıkacak ilk kitap: Mary Beard'ın SPQR: Antik Roma Tarihi kitabı. Gelin beraber inceleyelim! Baştan söyleyeyim, Roma tarihini okumaya bu kitap ile başlamayın! Öncelikle, Mary Beard'i tanıyalım. Kendisi özellikle Antik Roma alanında uzmanlaşmış bir ''classicist''. Yani klasik dönem ile uğraşan biri. Edebiyatı, medeniyeti, sanatı, dili... genel anlamıyla. Benim de sahip olmak istediğim ünvanlardan biri bu kesinlikle :D Beard hanım uzun yıllar çeşitli üniversitelerde eğitiimler görmüş ve eğitimler vermiş birisi. On İki Sezar, Kadın ve İktidar gibi kitapları da Türkçe'ye kazandırıldı. Bunlar dışında da İngilizce olarak Roma hakkında yazdığı pek çok kitap bulunuyor. Feminist düşünceleri ve aksiyonları ile tanındığını da söyleyelim, kendisi zamanında eğitim veren nadir hocalardan.  Gel...

Ata veya metala dokunması yasaklanmış bir Hükumdar: Jupiter'in Rahibi Jül Sezar

Bugün Roma dönemine bir yolculuğa çıkıyoruz, Jül Sezar'ın dönemine fakat savaşlarla geçen hükumdarlık döneminin biraz gerisine, hayatının daha erken safhalarına bir bakış atacağız. Sezar ismi hepimizin kafasında bir hükumdar ve devlet adamı olarak canlanıyordur eminim fakat hayatının ilk yıllarında kendisi bir rahipti. 


Hem de bırakın ordu yönetmeyi, atlara bile dokunması yasak olan bir rahip. Ya da bir orduya bakması yasak olan, demire dokunamayan bir rahip.


Evet yanlış duymadınız, atlara dokunması yasaktı ve yapamadığı tek şey bu değildi, yazının devamında bunlara değineceğim tabii ki ama biraz daha başa alalım. Sezar milattan önce 100 yılında dünyaya geldi. Venüs'ün oğlu Aenaes'in soyundan geldiği iddia edilen, tanrılar ile ilişkililendirilen bir soydan geliyordu. Nüfuzu yüksek bir aristokrat soyu olmasına rağmen saygınlığı ve zenginliği düşündüğünüz kadar bol bir ailenin üyesi olarak dünyaya gelmemişti. 

Sezar gençlik yıllarında ''Flamen Dialis'' sıfatı ile, tanrıların kralı Jupiter'in yüksek rahibi olacaktı. Hiyerarşide asilzadelere ayrılmış bir senato rahiplik sıfatı olan ''rex sacrorum'' ardından 2. en güçlü, en yüksek prestijli sıfat buydu. Prestijli olmasına rağmen sizlere garip gelebilecek bazı kısıtlamaları vardı. Metale dokunamaz, at süremez, ö*lü bir beden göremezlerdi. Tabii bazı ayrıcalıkları da vardı, komik bulduğum için paylaşmak istiyorum ki bir ziyafette Flamen Dialis sıfatı taşıyan birine ''yaslanabilmek'' sadece ''Rex Sacrorum'' sıfatı taşıyanların hakkıydı. Rahipler aynı zamanda bulundukları şehir dışında bir gece geçiremezler, kendi yataklarını 3 gün ardı ardına boş bırakamazlardı. Dışarıda hizalanmış, sıraya dizilmiş bir orduya bakmaları yasaktı. Sarmaşıklarla kaplı bir yolda yürüyemez, üzerlerinde düğüm bulunan bir giysi giyemez, yemin edemezlerdi. Una veya mayaya dokunamazlardı. Saçları özgür bir adam tarafından kesilmek zorundaydı, üzerinde yemek olmayan bir masaya oturamazlardı. Bir köpeğe, sarımsağa veya çiğ ete dokunmaları yasaktı, onlara isim dahi veremezlerdi. Delikli olmadıkları sürece taşlı takılar takmaları da yasaktı. Giymeleri gerekenden başka bir şapka da takamazlardı. Evlerinden ateş alınması yasaktı. Metale dokunamazlardı.


Tabii ki bu yasakların amacı onları işlerine, rahipliğe odaklanmaya zorlamaktı. Dikkatleri dağılmamalı, saflıkları bozulmamalıydı.Herhangi bir cazibeye kapılıp görevlerinden uzaklaşmaları istenmezdi. Flaminica Dialis ismi ile bilinen eşleri için de benzer kısıtlamalar vardı. Mesela eşler 3 basamaktan fazla olan bir merdivene çıkamıyorlardı. Eşi ölen bir rahip, istifa ederdi ve eşler birbirlerinden ayrılamazlardı. Özel durumlarda saçlarını tarayamaz veya düzeltemezlerdi. Törenlerde başlarında meyveli bir ağaçtan dal taşır, boyalı kaftanlarını giyerlerdi.

Bu kısıtlamaların başka sebepleri de olabileceğini umarak bir internet araştırması yaptım fakat elimde pek bir bilgi olduğunu söyleyemesem de yararlı bulduklarımı paylaşmak istiyorum. 

Resmi bir kaynak olmadığını biliyorum fakat bir sitede, kendi yorumunda bulunan bir kişi için bu hareketlerin yapılması Romalıların savaş ve savaş-dışı durumlar arasındaki bağıına bir saygısızlık olurdu. Romalılar için savaş gerçekten önemli bir durumdu, ordu topraklar dışınd savaşır; bir galibiyet alır ve geri döner, kutlalamasını yapıp normal hayatına dönerdi. Bir rahibin bir orduyla karşılaşması, ordunun şehrin içinde olduğunu gösterir veya rahibin şehrin dışına çıktığına işaret ederdi. Bu iki durum, Romalılar göz önüne alındığında pek de hoş karşılanmazdı. Düğüm, taşlar vb. için de büyüler ve beden dilinin önemi gibi konular işin içine girmekteydi. 

Sezar bu görev için -bir soyluyla evli olması gerektiğinden- nişan bozmuş, yeni biri ile evlenmişti. Peki bu durum nasıl son buldu diye düşünecek olursanız, dönemin siyasi dünyası sebebiyle rahipliği elinden alınacaktı. Marius ve Sulla arasındaki iç savaş sonucunda karısının çeyizinden, kendi mirasından ve mesleğinden mahrum bırakıldı. Daha sonra üzerindeki tehditler kaldıracaktı fakat bu süreçte saklanmak zorunda bile kalmıştı.

Fakat bu dönem onun hayatını değiştirecekti zira bundan sonra orduya katılmaya zorlanacaktı. Eski hayatında yapması yasak olan pek çok şeyi yapmak zorundaydı: Ata dokunmak, metal kullanmak, bir orduya bakmak ve şehir değiştirmek...

Kaynakça:

  • https://www.unrv.com/julius-caesar/early-years.php
  • https://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Gellius/10*.html
  • https://www.grunge.com/287952/inside-julius-caesars-connection-to-priesthood/
  • https://www.reddit.com/r/AskHistorians/comments/ooy0si/the_high_priest_of_jupiter_was_not_permitted_to/
  • https://en.m.wikipedia.org/wiki/Flamen_Dialis#Appointment_and_privileges
  • https://en.m.wikipedia.org/wiki/Glossary_of_ancient_Roman_religion#rex_sacrorum
  • https://en.m.wikipedia.org/wiki/Early_life_and_career_of_Julius_Caesar
  • Midjourney yapay zeka uygulaması kullanarak oluşturduğum resimler de bulunmaktadır.

Resimler:

  • https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:Auspici_per_un_imperatore_romano.jpg
  • https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:J%C3%BApiter_y_Tetis,_por_Dominique_Ingres.jpg#mw-jump-to-license
  • https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:Cornelia_Cinnae.jpg#mw-jump-to-license
  • https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:Gaius_Fundanius,_denarius_reverse,_101_BC,_RRC_326-1.jpg#mw-jump-to-license
  • https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:Q._Pompeius_Rufus,_denarius,_54_BC,_RRC_434-1_(Sulla_only).jpg#mw-jump-to-license
  • https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:La_cl%C3%A9mence_de_C%C3%A9sar.jpg#mw-jump-to-license
  • https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:Jules_Elie_Delaunay_C%C3%A9sar_dans_la_barque.jpg#mw-jump-to-license
  • https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:King_of_the_Eburones_-_Marble_Julius_Caesar.jpg#mw-jump-to-license
  • https://commons.m.wikimedia.org/wiki/File:Julius_Caesar_MET_DP806411.jpg#mw-jump-to-license


Yorumlar

Popüler Yayınlar