Ana içeriğe atla

Nitelikli

SPQR: Antik Roma Tarihi, Kitap İncelemesi

Merhabalaar! Yine bir kitap incelemesi ile karşınızdayım. Bu yazıdaki kitabımız büyük bir umutla okusam da beklentilerimin tam da karşılanmadığı; belki de Roma denir denmez karşınıza çıkacak ilk kitap: Mary Beard'ın SPQR: Antik Roma Tarihi kitabı. Gelin beraber inceleyelim! Baştan söyleyeyim, Roma tarihini okumaya bu kitap ile başlamayın! Öncelikle, Mary Beard'i tanıyalım. Kendisi özellikle Antik Roma alanında uzmanlaşmış bir ''classicist''. Yani klasik dönem ile uğraşan biri. Edebiyatı, medeniyeti, sanatı, dili... genel anlamıyla. Benim de sahip olmak istediğim ünvanlardan biri bu kesinlikle :D Beard hanım uzun yıllar çeşitli üniversitelerde eğitiimler görmüş ve eğitimler vermiş birisi. On İki Sezar, Kadın ve İktidar gibi kitapları da Türkçe'ye kazandırıldı. Bunlar dışında da İngilizce olarak Roma hakkında yazdığı pek çok kitap bulunuyor. Feminist düşünceleri ve aksiyonları ile tanındığını da söyleyelim, kendisi zamanında eğitim veren nadir hocalardan.  Gel...

I. Elizabeth'in Kurşun Beyazı Maskesi: Sonunu Getirmiş Olabilir mi?

I. Elizabeth, 7 Eylül 1533 – 24 Mart 1603 tarihleri arasında yaşamış ve 25 yaşından ölümüne kadar 45 sene boyunca İngiltere ve İrlanda'nın Kraliçesi olmuştu. Bakire Kraliçe olarak da bilinen, VIII. Henry'nin kızı olan Elizabeth'ın taht üzerindeki hakimiyeti kolay olmamıştı. Annesi i*dam edilmiş, kendisi gayrimeşru sayılmıştı. Babasının vasiyeti değişmiş, kendisinin taht üzerindeki hakkı fesh edilmişti. Fakat 1558 yılında tahta geçmiş, Tudors Hanedanı'nın son hükumdarı olmuştur. 

Ünvanına gelirsek, pek çok flörtü olduğu gözüne alınsa da Elizabeth hiçbir zaman evlenmemiş; beklentilerin aksine bir varis bırakmamıştır. Yazının konusu bu olmayacak ama söylemeden de geçmek istemiyorum, bu mevzu biraz tartışmaya açıktır. 


Bir kraliçenin; etrafında bu kadar kişi varken bir hamileliği gizleyemeyeceği düşüncesi hakim olsa da Robert Dudley isimli yardımcısının yatak odasını kendi odasının yanına aldırması, 2 yıl sonra -1561- da vücudunun şişmesine sebep olacak gizemli bir hastalık sebebiyle yatağa mahkum olması gibi garip bir tesadüf vardır. 

Daha da garip olanı, 1587'de Arthur Dudley isimli genç bir adam İspanyol sahillerinde yakalanmış; kendisinin Robert ve Elizabeth'in oğlu olduğunu iddia etmiştir. Arthur'un hikayesi muhafızları ikna etmemiş ama alınan mektuba göre de ''önemle muhafaza edilmesi gerektiği'' yazılmıştır. Tarihin sayfalarında Arthur ile ilgili başka bilgi yoktur. 

Gelelim konumuza: Belki siz de denk gelmişsinizdir, tablolarında genelde bol ''makyajlı'' yüzü ile resmedilen kraliçenin sonunun da bundan geldiği iddia edilir. Gerçekten de kullandığı kurşun ve sirke onu zehirlemiş miydi? Yoksa beyaz yüzü ve kırmızı peruğunun, doğal olmayan görüntüsünün arkasında başka bir şey mi vardı?


Aslında, 1562 yılında çiçek hastalığı geçirmişti. Bu durum ona ve cildine ağır zarar vermiş, kendisini peruk kullanmaya ve kozmetik ürünlere zorlamıştı. Saçları dökülüyor, cildinde ağır yaralar oluşuyordu. Aslında ilk başlarda bunu kabul etmemişti. Kendisi çiçek hastalığına yakalanmış olamazdı. Ona teşhisi koyan doktorları kovacak kadar da inatçıydı. Ama hastalık gün geçtikçe galip gelip onu yatakta bırakmaya zorladı. Tatlılara olan düşkünlüğü ve dişçi korkusu da ona yardımcı olmadı. Yabancı elçiler, konuştuğu zaman Kraliçe'yi anlayamacak hale gelmişlerdi. Boyalı ve onu genç gösteren portreler ikonlaşmaya başladı. Kraliçe güzelliğini geri kazanmalıydı.

''Venetian Ceruse'' denen potansiyel bir k*tili kullanmaya başladı. Opaklığı ve ciltte bıraktığı satensi etki ile bilinen ''kurşun beyazı'' daha sonraları birçok ülkede yasaklanacaktı. Su, sirke ve kurşun karışımı içeren bu beyazlatıcı; kurşun zehirlenmesine, cilt ve saç dökülmesine sebep oluyordu. Sonunun getiren şeyin bu olduğu da iddia ediliyordu. 


Kimi tarihçiler böyle bir madde kullandığını kanıtlayacak bile az şey olduğunu düşünüyorsa da kimilerince de başka kozmetik maddelerde de bulunabilecek civa, arsenik gibi maddelerin kraliçenin hayatına mal olduğuna inananlar vardı. Kullandığı tek şey beyazlatıcı da değildi.

Ağır metaller içerebileceğine inanılan, dudakları kırmızıya boyayan pigmentler kullanıyordu. Yaşlandıkça, yüzüne uyguladığı makyajlar da arttı. Makyaj yüzünü harap ediyor, yüzü harap oldukça daha çok makyaj yapıyordu. Olay sadece yaraları kapatmak değil, asil ve çarpıcı bir görünüm de yakalamaktı. Yani motivasyonu güçlüydü. 

Arkadaşlarının kayıplarının onu büyük depresyonlara soktuğu, sinirli ve asabi bir imaj çizdiği; hafıza kayıpları yaşayıp sindirim sistemi rahatısızlıklarından muzdarip olduğu not ediliyordu. Metal zehirlenmesinin bazı belirtilerini gösteriyordu. Ö*lümü hakkında başka iddialar da vardır. Yani belki de bu ''gençlik maskesi'' sonunu getirmedi, ama kesinlikle hayatı ona zehir etmiş olmalıydı.

Kaynakça:

  • https://www.historic-uk.com/HistoryUK/HistoryofEngland/Elizabeth-I-Life-in-Portrait/
  • https://www.rmg.co.uk/stories/topics/little-known-or-unknown-facts-regarding-queen-elizabeth-death
  • https://www.ancient-origins.net/history-famous-people/elizabeth-makeup-0016887
  • https://www.egypttoday.com/Article/4/116862/Was-Queen-Elizabeth-I-killed-by-her-toxic-makeup
  • https://www.mirror.co.uk/news/weird-news/deadly-make-up-regime-queen-24550328
  • https://libbyjanecharleston.medium.com/the-truth-behind-queen-elizabeths-white-clown-face-makeup-c0507a178bd5
  • https://www.nzherald.co.nz/lifestyle/the-truth-behind-queen-elizabeths-white-clown-face-makeup/B7RMRFPX4IB7PUXEDFSLKU5IMQ/
  • https://slate.com/technology/2018/12/queen-elizabeth-makeup-margot-robbie-mary-queen-of-scots-real-story.html
  • https://people.com/royals/why-queen-elizabeth-i-caked-white-makeup/
  • https://www.quora.com/Was-Queen-Elizabeth-I-s-makeup-really-toxic
  • https://www.tudorsociety.com/the-death-of-elizabeth-i-and-possible-causes-of-death-by-alexander-taylor/
  • https://www.britannica.com/biography/Elizabeth-I
  • https://en.wikipedia.org/wiki/Elizabeth_I

Resimler: 

  • https://en.wikipedia.org/wiki/File:Darnley_stage_3.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Elizabeth_I_in_coronation_robes.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Nicholas_Hilliard_(called)_-_Portrait_of_Queen_Elizabeth_I_-_Google_Art_Project.jpg
  • https://en.wikipedia.org/wiki/File:Elizabeth_I_(Armada_Portrait).jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Elizabeth_I_portrait,_Marcus_Gheeraerts_the_Younger_c.1595.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Elizabeth-I-Allegorical-Po.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Workshop_of_Steven_van_der_Meulen_Elizabeth_I.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Elizabeth_I_Unknown_Artist_1570s.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Portrait_of_Elizabeth_I_of_England_(1533%E2%80%931603),_by_British_School,_16th_century.jpg

Yorumlar

Popüler Yayınlar