Ana içeriğe atla

Nitelikli

SPQR: Antik Roma Tarihi, Kitap İncelemesi

Merhabalaar! Yine bir kitap incelemesi ile karşınızdayım. Bu yazıdaki kitabımız büyük bir umutla okusam da beklentilerimin tam da karşılanmadığı; belki de Roma denir denmez karşınıza çıkacak ilk kitap: Mary Beard'ın SPQR: Antik Roma Tarihi kitabı. Gelin beraber inceleyelim! Baştan söyleyeyim, Roma tarihini okumaya bu kitap ile başlamayın! Öncelikle, Mary Beard'i tanıyalım. Kendisi özellikle Antik Roma alanında uzmanlaşmış bir ''classicist''. Yani klasik dönem ile uğraşan biri. Edebiyatı, medeniyeti, sanatı, dili... genel anlamıyla. Benim de sahip olmak istediğim ünvanlardan biri bu kesinlikle :D Beard hanım uzun yıllar çeşitli üniversitelerde eğitiimler görmüş ve eğitimler vermiş birisi. On İki Sezar, Kadın ve İktidar gibi kitapları da Türkçe'ye kazandırıldı. Bunlar dışında da İngilizce olarak Roma hakkında yazdığı pek çok kitap bulunuyor. Feminist düşünceleri ve aksiyonları ile tanındığını da söyleyelim, kendisi zamanında eğitim veren nadir hocalardan.  Gel...

Orpheus ve Eurydice'nin Acı Aşk Hikayesi: Arkana Bakma!

Orpheus ve Eurydice veya daha kolay yazmak istersek Orfeus ve Evridiki Yunan mitinin acılı öykülerinden biridir elbet. Trakyalı Orfeus, ilham perisi Calliope ve Trakya kralı Oeagrus'un oğluydu. 

Başarılı bir müzisyen ve şairdi. Büyüdükçe müzik alanında ne kadar yetenekli olduğu görülen Orfeus sesi ve müziği ile doğayı adeta büyülüyordu. Büyüdüğünde Olimpos'a, sanat tanrısı Apollon ile tanışmaya gitti. Tanrı o kadar etkilenmişti ki, ona bir lir verdi ve onu nasıl çalacağını öğretti. 

Trakya'ya geri dönen müzisyen, dinleyen herkesi kendine hayran bırakıyordu; eşi olacak Evridiki de bunlardan biriydi.


Evlenen çiftin mutlulukları uzun sürmeyecekti zira anlatılara göre değişmekle beraber ya bir çoban veya satirden kaçarken veya ormanda periler ile dolaşırken, Evridiki bir yılan tarafından ısırılacaktı. 

Hayatını kaybeden Evrediki ardından Orfeus liri ile tüm kederini haykırmış, hem tanrılar hem de insanlar üzüntüsünden haberdar olmuştu. 

Perilerin ve tanrıların önerisi üzerine Orfeus sevgilisini görebilmek için yeraltı dünyasına inmeye karar verdi. Hikayeyi anlatan bazı yazarlar bu nokta da Orfeus ile dalga geçip onun korkak olduğunu söyler. 

Normal bir ölümlü, sevdiğinin ardından gitmek için kendisini ö*ldürüp yer altı dünyasına gitmeli, sevgilisini takip etmelidir; Orfeus ise sağ bir şekilde karısını ö*lüler diyarından çıkarmak ister. Bu, yazarlar için korkaklıktır. 

Orfeus yer altına dünyasına inmişti. Yeraltı kapısının üç başlı bekçisi Kerberos'u liri ile cezbederek tanrı Hades ve karısı Persephone'nin karşısına çıktı. İkilinin kalbi, Orfeus'un sesi ve söylediği şarkılar ile o kadar yumuşadı ki sevgilisini almasına izin verdiler.

Tek etkilenen onlar da değildi, cansız nesneler hareketlenmiş; hiç ağlamamış varlıkların yanakları ilk kez ıslanmıştı. Orfeus, sevgilisi Evridiki'yi yanında götürebilecekti, Evridike Orfeus'u takip edecekti fakat tanrının bir şartı vardı: Yürürken arkasına bakmamalıydı.

Orfeus sabırlı bir adam olduğundan bunun basit bir görev olduğunu düşünerek yer altı dünyasından kendi dünyasına giden yola başladı. Eşinin ayak seslerini duyamıyordu, tanrıların ona oyun oynayabileceğinden korktu fakat inançlı kalmalıydı.

Bir mağaranın ağzına ulaştığında daha fazla dayanamayarak arkasını döndü ve Evridiki'yi sonsuza kadar Hades'in krallığında, yer altında dünyasında kaybetmiş oldu. Orfeus geri dönmeye çalılşsa da bir canlı, Hades'in evine iki kez giremezdi. 

Orfeus'un sonu ile alakalı birkaç versiyon vardır. Canavarlar, çılgın Maenad'lar, reddilen Trakyalı kadınlar veya ölüler dünyasını insanlara anlatabileceğinden korkan Zeus tarafından ö*ldürüldü, parçalandı. 

Uzuvları toplanmasına rağmen kafası hiçbir zaman bulunamamıştı, zira onu parçalayanlar kafasını bir nehre atmıştı ve Orfeus; Midilli adalıları tarafından bulunana kadar şarkı söylemeye devam etmişti. Midilli adasına gömüldükten sonra da bu topraklardan bu kadar çok şair çıkması kendisine bağlanmıştı. Uzuvlarının gömüldüğü yerde de bülbüllerin, başka hiçbir yerde olmadığı kadar güzel şarkılar söylediğine inanıldı.


Bu hikaye yüzyıllarca boyunca anlatılmakla kalmayıpğ çeşitli eserlerl ile de ölümsüzleştirildi. Romalı şairler, antik yazarlar bu hikayeyi kitaplarında konu edinmişti. Ortaçağda ve 20.-21. yüzyılda da sonelere, şiirlere, romanlara ve çizgi romanlara konu olacaktı. İsimlerine tiyatro oyunları, filmler ve şarkılar da yapıldı. 


Kaynakça ve İleri Okuma:
  • PHILIP, N., Dakikalar İçinde Mitoloji: Dünyanın En Bilinen 200 Çarpıcı Fabl, Destan ve Hikayesi, Çev.: Efe Erdal, Kronik Yayınları, 2. Baskı, İstanbul

  • https://www.greekmythology.com/Myths/The_Myths/Orpheus_and_Eurydice/orpheus_and_eurydice.html
  • https://www.greekmythology.com/Myths/Mortals/Orpheus/orpheus.html
  • https://en.wikipedia.org/wiki/Orpheus_and_Eurydice
  • https://www.greeka.com/greece-myths/orpheus-eurydice/ 
  • https://www.historytoday.com/archive/foundations/orpheus-and-eurydice
  • https://archive.vcu.edu/english/engweb/webtexts/eurydice/eurydicemyth.html
  • https://www.theoi.com/articles/the-tragic-myth-about-orpheus-and-eurydice/
  • https://www.thecollector.com/orpheus-eurydice-story/
  • https://tr.wikipedia.org/wiki/Orfeus

Resimler:

  • https://open.smk.dk/artwork/image/KMS276
  • https://www.getty.edu/art/collection/object/103RD4
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Orpheus_(Attributed_to_Hugues_Jean_Fran%C3%A7ois_Paul_Duqueylard).jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Jean-Baptiste-Camille_Corot_-_Orpheus_Leading_Eurydice_from_the_Underworld_-_Google_Art_Project.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Orpheus-Eurydice-Palais-Garnier.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ary_Scheffer_-_Orpheus_Mourning_the_Death_of_Eurydice,_1814.jpg
  • https://en.wikipedia.org/wiki/File:Frederic_Leighton-Orfeo_ed_Euridice-1864.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:DSC00355_-_Orfeo_(epoca_romana)_-_Foto_G._Dall%27Orto.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Head_of_Orpheus.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Albrecht_D%C3%BCrer_-_The_Death_of_Orpheus,_1494_-Hamburger_Kunsthalle,_Kupferstichkabinett.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Charles_Fran%C3%A7ois_Jalabert_-_Nymphs_Listening_to_the_Songs_of_Orpheus_-_Walters_3737.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Orpheus_and_Eurydice_by_Peter_Paul_Rubens.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Franc_Kav%C4%8Di%C4%8D_-_The_Lament_of_Orpheus.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Savery,_Roelant_-_Orpheus_-_1628_(3180_%C3%97_2050).jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Orpheus_Charming_The_Animals_by_G.Surand.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Orpheus_%26_Euridice.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lazarus_van_der_Borcht_-_Orpheus_charming_the_animals.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Orfeo_y_Eur%C3%ADdice_en_los_Infiernos_(Pieter_Fris).jpg

Yorumlar

Popüler Yayınlar