Biraz Sohbet ve Eski Çağ'ın Büyük Komutanları Kitap İncelemesi

Uzun bir aranın ardından tekrar merhabalari bu yazımda yakın zamanda okuduğum bir kitaptan, Andrew Roberts'ın ''Eski Çağın Büyük Komutanları'' eserinden bahsetmek istiyorum fakat öncesinde biraz sohbet edelim, arayı kapatmış olalım hem de sizlere planlarımdan bahsedeyim:

Bildiğiniz üzere tıp fakültesinde okuyorum ve artık bir dördüncü sınıf öğrencisi olarak stajlar almaktayım. Tıp fakültelerinin nasıl işlediğini bilmiyor olabilirsiniz, kısaca bahsetmek gerekirse ilk 3 sene teorik eğitim görülen bir işleyişe sahip. Amfilerde dersler görülür, labortuarlarda ve dersliklerde belli başlı pratik eğitimler alınır. Fakat 4. ve 5. sene bu gidişat değişir, öğrenciler artık hastanede eğitim görmeye ve hastaları ziyaret etmeye başlarlar. Teorik eğitim yanı sıra pratik eğitim, stajlar almaya başlarlar. Lafın kısası ben de bir dördüncü sınıf öğrencisi olarak amfilerden hastaneye geçmiş bulunuyorum. Geçtiğimiz 1.5 ay boyunca da büyük stajlarımızdan sayılan birindeydim.

Kişisel bir hesap olarak başlatmamıştım bu sayfayı, tarih başta olmak üzere ilgi alanlarımda yaptığım araştırma ve okumaları paylaşmaktı amacım fakat hak verirsiniz ki zaman geçtikçe aramızda olduğuna çok sevindiğim bir yazar-okur ilişkisi başladı. Ben de sizlerle sohbet etme ihtiyacı hissettim. Bundan böyle akademik hayatım gün geçtikçe yoğunlaşacak fakat ben de aynı şekilde sevdiğim işleri yapmaktan vazgeçmemek adına çabalayacağım. Belli dönemler -özellikle ağır stajlar veya sözlü sınavlarıma yakın zamanlarda- gönderiler seyrekleşebilir. Ben sevdiğim şeyi yapmakta, okumakta ve bunu paylaşmakta, öğretmekte kararlıyım. Umarım devam ettirebilirim bunu. 

Sizlere bir haber daha vermek istiyorum, yakın zamanda gerek sizlere daha kolay ulaşmak gerekse de içerikleri daha rahat hazırlayabilmek adına bir mikrofon arışıyına girişmiş bulunuyorum. Yapabilirsem videoları kendim seslendirecek, Youtube, Spotify gibi mecralarda video ve podcast şeklinde anlatımlarıma devam etmeye çalışacağım. Henüz bir sonuç yok bu sebeple bu kadarını paylaşmam şimdilik yeterlidir diye umuyorum. Beklemede kalın diyebilirim.

Şimdi gelelim kitabımıza, Eski Çap'ın Büyük Komutanları kitabı yazarın da Giriş kısmında bahsettiği üzere öznel ve içgüdüsel olarak hazırlanmış bir kitap. II. Ramses, Sun Tzu, Kyros, Leonidas, Ksenophon, Büyük İskender,  Julius Caesar, Atilla gibi ismini duyduğunuz veya duymadığınız pek çok komutana ve krala ev sahipliği yapan geniş bir konusu var aslında. Övmek istediğim ve eleştirilerim olan yerleri de az değil..

Öncelikle kitap giriş seviyesi bir kitap mı değil mi bunu söylemek de zorlanıyorum zira evet, size 25 tarihi kişilik hakkında az çok bilgi sağlayacak bir kitap bu. Gerçekten de eski çağın büyük komutanları denince aklınıza gelecek kişiler az çok kapsıyor ve bunlar hakkında az çok bilgi sahibi olmanızı sağlıyor kitap. Fakat eksik kalıyor bence. 

Kitaptan ne beklediğinize göre değişebilecek bir geri-bildirim aslında bu, eksik kalmak. Ne bekliyorsunuz? Mesela benim de çok severek okuduğum Büyük İskender'i ele alalım. İsmini duyurmadan önceki hayatını mı merak ediyorsunuz yoksa savaşlarda neler yaptığını mı? Tahta geldiğinde ülkesinin ne durumda olduğunu mu okumak isterdiniz yoksa doğuya ilerledikçe düşünce dünyasının nasıl değiştini mi? Yani evet, ne aradığına göre değişebilecek bir durum var ortada. Fakat giriş seviyesi diyeceğimiz bir kitapta bulunması gereken bazı şeyler kitapta yer almıyor.  Yazarın zaten böyle bir ithamda bulunmadığını, bilhassa kendisinin daha en başından yazıları için ''öznel ve içgüdüsel'' olduğunu söylediğini belirterek bunu yazıyorum. 

Bu öznellik, belki de benim İskender'e olan hayranlığımdandır, bu bölümde iyice gözüme battı benim. Büyük İskender başka hükumdarlar ile karşılaştırıldığında hali hazırda bir kralın oğlunun olması, kurulu bir ordu ve sistemin içine doğması gibi durumlar sebebiyle ''büyüklüğü'' tartışılan bir karakter tarihte. Buna da saygım tabii ki sonsuz fakat her şeyi de bu ''kurulu'' düzene ithaf etmek ne kadar doğru olur bilemeyeceğim. 

Tarihle ve özellikle bu dönemlerle ilgilenen, okumayı seven biri olarak alanında uzman biri tarafından kaleme alınmış bir kitap hakkında tabii ki atıp tutamam, fakat saygı çerçevesinde fikrimi belirtmekten de geri durmamalıyım şeklinde düşünüyorum. Kitap sonlara doğru Roma tarihi hakkında oldukça ilginç karakterlere ve bilgilere yer veriyor. Armanius, I. Alaric, Aetius gibi kişilerden bahsediyor. Özellikle okuması zevkli bir kısımdı, belirtmek istedim. 

Objektif ve kronolojik bir şekilde tarihi karakterleri ''öğrenmek'' için alınacak bir kitap bence değil fakat az çok okumalar yapmış biriyseniz ve yeni bilgiler, bakış açıları öğrenmek istiyorsanız bence güzel bir kitap olabilir. Zira bana kattığı çok şey oldu. Bazı isimleri duymuş olsam da haklarında pek bir şey bilmediğimi gördüm. Sonuçta tarih böyle bir şey, okudukça derinleşen; derinleştikçe öğrenmek için daha çok okutan bir alan. Şahsen benim için öyle, sizin de beni okurken keyif aldığınızı ve almanızı umuyorum. İyi okumalar dilerim. 

Kaynakça:

• ROBERTS, Andrew, Eski Çağ'ın Büyük Komutanları, Çev: Kutsi Aybars Çetinalp, 1. Baskı, Kronik Kitap, İstanbul, 2021

Resimler:

• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:The_coronation_of_Alexander.jpg

• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Alexander_the_Great,_demonstrating_his_trust_in_his_physicia_Wellcome_V0016258.jpg

• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Andrew_Roberts.jpg

• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Reimski_evan%C4%91elistar.10.jpg

• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:The_Doctor_Luke_Fildes_crop.jpg

• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:A_physician_reading_a_recipe_instructs_his_assistant_who_is_Wellcome_V0016013.jpg

• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Mickar.jpg

• https://www.kitapyurdu.com/kitap/eski-cagin-buyuk-komutanlari-mo-1479ms-453/584985.html

• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Alaric_entering_Athens.jpg

• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Steen_Doctor_and_His_Patient.jpg