Ana içeriğe atla

Nitelikli

Sleepy Hollow (1999), Film İncelemesi

19. yüzyılın şafağında, 1799 yılında Amerika'da geçen karanlık mı karanlık bir Gotik fantastik korku filmi. Sleepy Hollow, Amerikan yazar Washington Irving'in 1820 yılında yazdığı aynı isimli ''The Legend of Sleepy Hollow'' kısa hikayenin beyaz perdeye uyarlanan bir versiyonu.  Bu kitabın ilk Amerikan masallarından biri olduğunu söylemeliyim. Amerikan Kültürü ve Edebiyatı sevenler veya takip edenler için tanıdık bir isim olduğuna eminim. Fakat filmin kitap ile benzerliği noktasında pek de güzel yorumlar duymadığımı şimidden söyleyeyim. 1993 yılında yapımına başlanan film 1998-1999 yılları arasında çekilmiş. Kadrosu da filmin aksine bir o kadar renkli aslında:  Johnny Depp, Christina Ricci, Miranda Richardson, Michael Gambon, Christopher Lee ve Jeffrey Jones. Film hikayenin ilk beyaz perde uyarlaması değil. Hatta sonuncusu!! 1922, 1934, 1949, 1980 yıllarında çekilmiş filmler var. Uyarlama meselesine daha sonra da değineceğiz.. Filmin konusuna gelelim, spoiler ver...

Moskova'da Bulunan bir Zaman Geçidi: Golosov Vadisi

Golosov Vadisi, Rusya'nın başkenti Moskova'da bulunan ve uzunca bir süredir gizemli hikayeleri ile bilinen bir yerdir. Pek çok insanın iz bırakmadan kaybolduğu bu vadi, tarihi kaynaklarda da yazıya geçirilmiş birkaç zaman yolculuğu hikayesine de konu olmuştur. Korkunç Ivan'ın kayıp kütüphanesinin bu topraklarda olduğu, Aziz Yorgi ve Ejderha efsanesinin bu vadide gerçekleştiğine inanılmaktadır. Gelin beraber inceleyelim!



Aslında vadi, birkaç farklı bağlamda ele alınmalı zira jeolojik, coğrafi, dini ve tarihi yönleri bulunuyor. Hepsi de birbirine bağlanıyor, bu sebeple biraz uzun soluklu bir yazı olacak diyebilirim. Öncelikle tarihi öneminden bahsedelim zira bu topraklar gizemli birkaç oyuna ev sahipliği yapıyor.

Birinci el bir kaynak bulamamış olsam ve belki de hepsi birbirinden alınmış tek bir uydurma metinden kaynaklansa dahi hikayelerden bir tanesi 17. yüzyılda kaydediği söylenen kroniklerde yer alıyor.  Anlatıya göre 1621 senesinde at sırtındaki bir grup Kırım Tatarı, Çar'ın sarayı önünde belirmişler. Sarayı koruyan askerler kolaylıkla Tatarları tutsak etmişler. Sorguya çekilen askerler 1571 yılında Moskova'yı fethetmek üzere sefere çıkan Kırım Hanı I. Devlet Giray'ın askerleri olduklarını söylemişler. İşleri yolunda gitmeyince Rus askerlerince kovalanan askerler tuhaf bir sisle kaplı Golosov Vadisine girmeye karar vermişler. Bir süre vadide at sürdükten sonra askerlerin peşlerini bıraktıklarını düşünerek vadiden çıkmış, önlerinde bu sarayı bulmuşlar. Bunları dinleyen askerler de neye uğradıklarını anlamamışlar çünkü bahsi geçen sefer 50 yıl önce yaşanmış, I. Devlet Giray 44 yıl önce hayatını kaybetmişti. Vadid hala askerlerinin dolaşıyor olması mantıksızdı. Kırım Tatarlarının zırhları ve silahları da eski dönemlere ait duruyordu.

Bu olay, vadide kayda alınan ilk gizemli vaka değildi. 1832 yılında Moskovskie Vedomosti gazetesinde de benzer bir olay anlatılmıştı. Bu haberde de iki köylü 1810 yılında kaybolmalarının ardından, 22 sene sonra Temmuz 1832'de tekrar ortaya çıkıyorlardı. Sarhoş olan ikili hızlıca evlerine dönmek için vadiye girmişlerdi. Vadideki sisin içinde değişik figürlerini gördüklerini söylüyorlardı. Sonunda sisli vadiden çıkıp evlerine geldiklerinde çocukları büyümüş, eşleri yaşlanmıştı. Polisin de olaya dahil olması ile araştırmalar büyütülmüştü fakat köylülerden biri vadiye ikinci kez girdiğinde bir daha ortaya çıkmadı. Bu olay üzerine diğer köylü de kendi canına kıymıştı. 

İki hikayede de vadinin tabanına inmiş yeşil bir sisten bahsedildiğini de belirtmek isterim. İkinci hikayede sisin içinde değişik, kıllarla kaplı ve yardım dileyen insanımsız figürlerden bahsediliyor. Bu sebeple bu figürlerin Slav mitolojisindeki kocaayak benzeri tanrı Leshy'e ait olabileceği düşünülüyor. 1926 yılından anlatılan bir olaya göre de bir korucu sisin içinde yaklaşık 2 metrelik bir figür görüyor fakat onu vuramadan figür sis içinde kaybolup gidiyor. 

Bu kıllı figüre 16. yüzyıldan gelen bazı hikayelerde de rastlanıyor. Söylentilere göre halk bahçelerini sık sık kıllı, büyük bir yaratığın ziyaret ettiğini söylüyor. Bu şikayetler üzerine vadiyi arayan askerler kimseyi bulamıyorlar fakat bir vakit sonra yaratık kendisini askerlere gösteriyor. Yaratığın uysal olduğunu gören askerler onu serbest bırakıyor. 


Ormanların koruyucusu olan Leshy, doğanın ve yeraltının tanrısı olan Veles ile aynı görevlere sahiptir. Şundan da bahsetmek gerekir ki Golosov isminin tanrı Veles'in isminden geldiği düşünülür zira bu topraklar çok eski dönemlerde de paganlar tarafından ritüeller için kullanılmış, dini mekanlardı. Binlerce yıl öncesine dair yerleşim kalıntıları bulunmuştur. Golosov isminin, tanrı Veles'in yüzyıllarca yılda değişerek oluşmuş bir isim olabileceği düşünülür. Bu pagan ayinlerine dair iki taş günümüze kadar gelmiştir.

Vadinin farklı yerlerinde bulunan bu iki kayadan birine Kız diğerine de Kaz kayası denmektedir. Kolomenskoe'nin Kutsal Taşları olarak bilinen bu iki taş günümüzde de dilek dilenmek için sıklıkla ziyaret edilirler. Kadınların Kız kayasını, erkeklerin ise Kaz kayasını kullanması gerekir. 5 ton ağırlığındaki bu taşların yaklaşık 4000 yıllık oldukları düşünülmektedir. Kimilerince bu taşlar Aziz Yorgi ve Ejderha efsanesi ile de bağlantılıdır. Bazıları taşların ejderhanın parçalarını olduğunu, bazıları ise savaş sırasında dağılan parçalar olduklarını düşünür. Kimilerince de Aziz'in atının parçalarıdır. 


Fakat vadinin gizemi burada çözülmez, bunca tarihi kayıt ve kayıp vakaları üzerine vadi üzerinde bilimsel araştırmalar yoğunlaştırılmış ve farklı bilgiler elde edilmiştir. Hatta çalışamaların biri sırasında 3 fizikçi adeta ''havaya kaldırılıp fırlatılmışlar.'' fakat bunu tek bir sitede okudum, güvenilir olmadığını söylemeliyim. Gelelim bilimsel araştırmalara:

Verilere göre vadiden geçen nehrin suları her zaman 4 derece oluyor, kışın dahi donmuyormuş. Bu etkisi ile de ilk dönemlerinden bu yana yerleşime açık bir alan olduğunu zaten söylemiştik. Bir diğer ver, kronometrelerin sapması ile ilgili. İnsanların fark edebileceği düzeyde olmasa dahi vadi üzerinde zaman sapmaları olduğu kimilerince ortaya açılmış bir bilgi. Bunun dışında vadinin altından geçen faylar sebebi ile vadi üstünde bir elektromanyetik alan oluştuğu da söyleniyor. (Tanrı Veles'in yer altı dünyası tanrısı olması ve bu vadinin diyarlar arası bir geçit olarak görülmesi, bu fay hatları ile ilişkisi dolayısıyla daha da ilginç bir hal alıyor.) Bu manyetik alan, yukarıda bahsettiğimiz kutsal taşlara yaklaşıktıkça da artıyor. Bu pusula iğnelerinin sapıtmasına ve telefon bataryalarının boşalmasına sebep olabiliyor. 

Şu ana kadar yazdığım yazılar arasında belki de kaynağı en belirsiz olanlardan biriydi fakat ben farklı yerlerde okumalar yaparak konuyu toparlamaya çalıştım, umuyorum benim bulamadığım nice kaynak sizler tarafından bulunup araştırılır. İyi okumalar diliyorum.



Kaynakça:

  • https://en.wikipedia.org/wiki/Golosov_Ravine
  • https://alchetron.com/Golosov-Ravine
  • https://www.ancientpages.com/2021/07/03/golosov-ravine-mysterious-time-warping-mist-causing-unexplained-disappearances-and-the-ancient-shrine-of-god-veles/
  • https://heroesofadventure.com/listing/golosov-ravine-moscow-russia/
  • https://www.atlasobscura.com/places/golosov-ravine
  • https://allrus.me/legends-of-the-golosov-ravine/
  • https://www.mgomz.ru/en/place/golosov-ravine#:~:text=A%20long%20time%20ago%2C%20the,now%20should%20be%20a%20clough.
  • https://izi.travel/ro/ea76-golosov-ovrag/ru
  • https://dzen.ru/a/ZFT4q-NtmXgjAaOZ
  • https://sozvezdie-tour.ru/article/kolomenskaya_anomaliya
  • https://bombora.ru/blog/stati/moskovskie-tayny-golosov-ovrag-zelenyy-tuman-i-dva-volshebnykh-kamnya/
  • https://dzen.ru/a/YHrCHT1RNVoAGeFM
  • https://en.wikipedia.org/wiki/Veles_(god)
  • https://en.wikipedia.org/wiki/Leshy 
Resimler:

  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Kolomenskoye_GolosovRavine_DJI_0335.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Golosov_Gully_in_Kolomenskoe_01.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Golosov_ovrag.JPG
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Kolomenskoye_GolosovRavine_010_3694.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Kolomenskoe_GolosovRavine_1922.JPG
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:MoscowKolomenskoe_GolosovRavine_5729.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Veles_by_Andrey_Shishkin.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Leshiy_by_Ivan_Yizhakevych.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Leshy_(1906).jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Albrecht_D%C3%BCrer,_Saint_George_Killing_the_Dragon,_1501-1504,_NGA_6715.jpg

  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:%D0%9D%D0%BE%D0%B3%D0%B0%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D0%B8_%D0%BA%D1%80%D1%8B%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%8B.jpg
  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Facial_Chronicle_-_b.22,_p._202.gif
  • https://en.m.wikipedia.org/wiki/File:J%C3%B3zef_Brandt_-_Potyczka_Kozak%C3%B3w_z_Tatarami.jpg
  • https://en.m.wikipedia.org/wiki/File:GierymskiMaksymilian.PotyczkaZTatarami.1867.ws.jpg
  • https://artuk.org/discover/artworks/a-castle-under-siege-86480

  • https://commons.wikimedia.org/wiki/File:%D0%9D%D0%B0%D0%B1%D0%B5%D0%B3_%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%B2_%D0%BD%D0%B0_%D0%BF%D0%BE%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5_%D1%82%D1%83%D0%B7%D0%B5%D0%BC%D1%86%D0%B5%D0%B2.png

Yorumlar

Popüler Yayınlar