Büyük İskender'in Günümüzde Dahi Sırrını Koruyan Sonu

Büyük İskender, belki de tarihin gördüğü en büyük savaşçı. Peki, gerçekten düşünüldüğü gibi insanüstü özellikleri olabilir miydi? Hayatını kaybettikten sonra, neler yaşandığını; hatta İskender'in ö*lümüne neyin sebep olduğunu tarihi kaynaklardan okuyabiliyoruz aslında. 

Ama bunlar tarihçilerin ve araştırmacıların kafalarını karıştıran bazı soru işaretleri de barındırıyor, hayatını kaybettikten sonra bedeninin 6 gün sonra çürümeye başlaması gibi...

İlk olarak bir hikaye anlatalım, Calanus; Hintli bir filozof, jimnosofistti. Milattan önce 323 yılında hayatını kaybedecekti. Yaptıkları seyahet ve hava koşulları bedenini güçsüz düşürmüş, hayatını tehdit eder hala gelmişti. Bir hasta olarak yaşamaktansa ö*lmeyi tercih ettiğini İskender'e söylemiş, İskender kendisini ikna etmeye çalışsa da başarılı olamamıştı. 

Susa kentinde bir ateş yakıldı ve filozof kendini ateşin ortasına attı. Herkes bunu şaşkınlıkla izledi çünkü bedeni yanarken hiç ürkmemişti. 

Rivayete göre, İskender orada olmamasına rağmen onun adına ''Babil'de buluşacağız.'' demişti. Gerçekten de Büyük İskender, yakın bir zamanda Babilde hayatını kaybedecekti. Kısa bir hastalık dönemi geçirecek ve veda edecekti. Kendisine sonunun bu şekilde kehanet edildiği düşünüldü.

Büyük İskender, Milattan önce 10 ya da 11 Haziran 323'te Babil'de hayatını kaybetti. Halk bu haberi büyük bir üzüntü ile karşılaşmıştı. Pers hükumdar III. Darius'un annesi Sisygambis -ki yakalandıktan sonra kendisini İskender'e adamıştır- haberi aldıktan 4 gün sonra kederden ve açlıktan hayatını kaybetmişti.

Ö*lüm haberi o zamanlar sarsıcıydı ama bugün dahi gizemini koruyan bazı özelliklere sahipti. Büyük İskender'in sonununu ne getirmişti?

Karaciğer hastalığı, ateş veya zehirlenme gibi popüler teoriler vardır. O dönemler Babil'de yaygın olarak görülen tifo'nun İskender'in sonunu getirdiğini düşünenler de vardır. Tarihi kaynaklarda geçen titreme, terleme, bitkinlik ve yüksek ateş gibi belirtiler bir bulaşıcı hastalık olabileceğini gösterir. Ağrısından ağlayacağı şiddetli karın ağrıları çektiğini yazan kaynaklar da vardır. Bataklıklardan sıtma kaptığı da söylenir.

Kimileri zehirlenme ihtimalinin olduğunu ama düşünüldüğü gibi arsenikten değil, Veratrum album denen bir bitkiden yapılmış şarap tarafından zehirlendiği görüşünü paylaşır. ''Büyük bir kase şarap içtikten sonra acıya kapıldığını'' kaydeden Diodorus'un yazısı bu iddiayı destekler.

Hayatı boyunca içkiyle arası iyi olan ve zengin besinlerle beslenen hükumdarın akut gelişebilecek organ hastalıklarından, doğuştan gelebilecek omurga sıkıntılarından vb. muzdarip olabileceği de görüşler arasındadır. Guillain Barre Sendromu'na sahip olabileceği görüşünü geçirdiği felçlerin destekleyebileceği söylenir. 

Eski zamanlarda bir insanın canlı mı cansız mı olduğu konusunda günümüzdeki gibi nabız değil nefes varlığı ön plana çıkar. GBS'de de belki azalan oksijen ihtiyacı ile güçsüz soluk alıp vermesi İskender'in hayattayken, ö*lü ilan edilmesine sebep olmuş olabilir. Vücudunun neden 6 gün bozulmadığı da böyle açıklanabilir.

Yani aslında İskender, daha hayatını kaybetmeden ö*lü olarak ilan edilmiş olabilir. Öyle ya da böyle, Büyük İskender'in ö*lümüne tam olarak neyin sebep olduğu hala sırrını korur. İskender'in mezarının nerede olduğu da günümüzde korunan bir gizemdir. 

Hayatını kaybettikten sonra bedeninin nerelere götürüldüğü bir noktaya kadar tarihi kaynaklarda yer alır fakat bir zaman sonra tarihe karışır. Mezarını bulmak için girişimler hala sürmektedir.

Kaynakça:

• Cunha B. A. (2004). The death of Alexander the Great: malaria or typhoid fever?. Infectious disease clinics of North America, 18(1), 53–63. https://doi.org/10.1016/S0891-5520(03)00090-4
• https://www.history.com/news/alexander-the-great-death-cause-discovery
• https://en.wikipedia.org/wiki/Kalanos
• https://www.britannica.com/biography/Alexander-the-Great
• https://en.wikipedia.org/wiki/Alexander_the_Great
• https://en.wikipedia.org/wiki/Death_of_Alexander_the_Greathttps://commons.wikimedia.org/wiki/File:The_Death_of_Alexander_the_Great_after_the_painting_by_Karl_von_Piloty_(1886).jpg
• https://en.wikipedia.org/wiki/Tomb_of_Alexander_the_Great

Resimler:

• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:La_mort_de_Calamus_-_Beaufort.jpg
• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Alexander_the_Great_Receiving_News_of_the_Death_by_Immolation_of_the_Indian_Gymnosophist_Calanus_-_Jean-Baptiste_de_Champaigne_-_1672.jpeg
• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:MacedonEmpire.jpg
• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Carl_Theodor_von_Piloty_-_Tod_Alexanders_des_Gro%C3%9Fen_-_13049_-_Bavarian_State_Painting_Collections.jpg
• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Alexander_the_Great_in_the_Temple_of_Jerusalem.jpg
• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Die_Familie_des_Perserk%C3%B6nigs_Darius_nach_der_Schlacht_bei_Issos_im_Zelt_Alexanders_des_Gro%C3%9Fen_(Le_Brun).jpg
• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Alexander_cuts_the_Gordian_Knot.jpg
• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Eckersberg,_CW_-_Alexander_den_Store_p%C3%A5_sygelejet_-_1806.jpg
• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Placido_Costanzi_-_Alexander_the_Great_Founding_Alexandria_-_Walters_37790.jpg
• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Le_Brun,_Alexander_and_Porus.jpg
• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:With_an_effort_he_looked_at_them_as_they_passed.jpg
• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Alexander_after_being_poisoned.jpg